10 نکته مهم برای مراقبت از نوزاد
اگر قرار است به تازگی صاحب فرزند شوید و یا فرزند تان به دنیا آمده و همچنین اگر در اطرافیانتان کودک تازه متولد شده ای هست، پس این 10 نکته مهم برای مراقبت از نوزاد برای شما نیز مفید خواهد بود.
کودکان در یکی دو ماه اول تولدشان نیاز به مراقبت های زیاد اما سادهای دارند. پس از ورود نوزاد به خانه لازم است اطلاعات دقیق و علمی برای سوالات خود پیدا کنید. سعی کنید تحت هیچ شرایطی شنیدهها و باورهای غلط اطرافیان را به کار نگیرید و تنها از روشهای علمی و مورد اعتماد کمک بگیرید.
مراقبت از نوزاد
مراقبت از نوزاد پس از تولد یک چالش جدی برای والدین است. بخصوص برای مادران و پدران جوانی که برای اولین بار صاحب فرزند میشوند. اما اصلا جای نگرانی نیست! با توجه به 10 نکته مهم برای مراقبت از نوزاد که در ادامه به آن می پردازیم تا حد زیادی پرسشهای شما رفع و چالشهای پیش روی شما کم میشود.
1. معاینه مادر و نوزاد پس از زایمان
بر طبق توصیههای سازمان بهداشت جهانی WHO بهتر است مادر تا 24 ساعت پس از زایمان از بیمارستان مرخص نشود و تحت نظر و بررسی پزشک باشد. صرف نظر از اینکه محل تولد نوزاد کجا باشد، مهم است در این زمان فردی در کنار مادر و نوزاد باشد تا به امور و احتیاجات آنان رسیدگی کند.
زایمان چه در مراکز بهداشتی و چه در خانه باشد، لازم است مادر و نوزاد در 24 ساعت اول معاینه شوند تا از سلامت آنها اطمینان حاصل شود.
2. چگونه نوزاد را بغل کنم؟
اگر با بغل کردن نوزاد آشنا نیستید پس این موارد حتما برای شما مفید خواهد.
- قبل از اینکه نوزاد را بغل کنید دستهای خود را بشویید. نوزادان سیستم ایمنی ضعیفی دارند و در معرض مبتلا شدن به بیماریهای مختلفی هستند. پس قبل از بغل کردن نوزاد توسط خود یا دیگران از تمیز بودن دست ها مطمئن شوید.
- مراقب سر و گردن نوزاد باشید. نوزادان قادر نیستند گردن خود را نگه دارند. پس در هنگام بغل کردنشان یکی از دستهای خود را برای حمایت از سر نوزاد زیر سر و گردن فرزندتان بگذارید.
- از تکان دادنهای ناگهانی و سریع بپرهیزید. پرت کردن کودکان به بالا می توانند باعث مشکلاتی برای آنان شود. تکانهای ناگهانی در نوزادان کوچک حتی می تواند منجر به خونریزی در مغز شود.
- کمربند ایمنی را فراموش نکنید. در زمانهایی که از کریر، کالسکه، صندلی ماشین و … استفاده می کنید، حتما کمربند ایمنی کودک را ببندید تا از پرت شدن ناگهانی در حادثهها پیشگیری کنید.
3. مراقبت از بند ناف نوزاد
برای مراقبت از بند ناف نوزاد تا زمان خشک شدن و افتادن آن میتوانید از ناف بند استفاده کنید.
- در این زمان کودک را تا حد امکان کمتر به حمام ببرید و بند ناف را تمیز و خشک نگهدارید.
- لباسهایی به کودک بپوشانید که آزادتر باشد.
- پوشک را زیر بند ناف ببنید و از شستشو و خیس کردن آن بپرهیزید.
- از مواد ضدعفونی کننده برای بند ناف استفاده نکنید که زمان افتادن آن را طولانی تر میکند.
عموما بند ناف نوزادان پس از چند هفته خشک میشود و میافتد. پزشک شما به طور برای شما خواهد گفت که برای مراقبت از بند ناف نوزاد باید چکار انجام دهید اما اگر علائم زیر را مشاهده کردید لازم است به پزشک اطلاع دهید:
- قرمز شدن
- ورم کردن
- بوی ناخوشایند
4. چگونه نوزاد را پوشک کنم؟
میزان تعویض پوشک کودکان باهم متفاوت است. اما اگر کودک شما دیر به دیر پوشک خود را کثیف میکند و یا فکر میکنید لازم نیست زود به زود آن را عوض کرد، اشتباه میکنید. دیر به دیر عوض کردن پوشک نوزاد میتواند موجب سوختگی پای نوزاد و ایجاد عفونت شود. خوب است هنگام تعویض پوشک برای مدتی کودک را آزاد بگذارید تا هوا بخورد. البته این کار ممکن است کثیف کاری های خاص خودش را هم داشته باشد!
برای پوشک کردن نوزاد همه وسایلی که به آن نیاز دارید را در اطراف خود بگذارید. کودک را بر روی تشک مخصوص تعویض در جایی امن قرار دهید. اگر اصلا تجربهای در این کار ندارید، میتوانید لباسهای کودک را در اورید تا از کثیف شدن آنها پیشگیری کنید.
وسایلی که برای تعویض پوشک نیاز دارید:
- پوشک
- تشک تعویض پوشک ( زیرانداز )
- دستمال خشک کن
- لوسیون
- دستمال مرطوب
- پماد سوختگیذ
- پودر بچه
- پستانک نوزاد
5. حمام کردن نوزاد تازه متولد شده
یکی از چالشهای والدین پس از تولد اولین فرزندشان استحمام کردن اوست! البته اگر در این کار مهارت داشته باشید، میتواند کاری سرگرم کننده برای والدین و نوزاد باشد. نوزادان زود به زود کثیف نمیشوند و نیاز به حمام کردن سریع ندارند.
اگر در این کار مهارت ندارید بهتر است یک نفر برای کمک به همراه داشته باشید. قبل از استحمام همه وسایل مورد نیاز را در دسترس قرار دهید که نباید برای لحظهای کودک را تنها بگذارید. اگر کسی برای کمک دارید میتوانید از او بخواهید تا نوزاد را در اغوشش نگه دارد تا شما او را به آرامی بشویید. برای اینکه نگران لیز خوردن نوزاد نباشید هم میتوانید یک پارچه بین خود و نوزاد بگذارید.
وسایل مورد نیاز برای حمام کردن نوزاد
- وان حمام یا لگن ( دلخواه )
- لیف نرم یا اسفنج شستشو
- شامپو بدون سوزش کودک
- شامپو بدن یا صابون کودک
- حوله
- لوسیون بدن
- پوشک
- لباس
- لوازم بهداشتی ( ناخنگیر، پوآر بینی و … )
6. تغذیه و خوراک نوزاد
یک نوزاد تازه متولد شده تغذیهای بهتر از شیر مادر نخواهد داشت. در صورتی که والدین تصمیم بگیرند می توانند از شیر خشک نیز استفاده کنند. تا 6 ماهگی کودکان نیاز به هیچ غذای دیگری ندارند و تنها شیر مادر و شیر خشک کفایت می کند.
در صورتی که فرزندتان شیر مادر می خورد می توان آن را با شیشه شیر نیز به کودک داد. این کار برای زمانی که مادر همراه فرزند نباشد کاربردی است.
7. خواب نوزاد
میزن خواب نوزاد در طول شبانه روز بین 15 تا 18 ساعت است. هر چند طول این دوره ها کوتاه ممکن است هر دو تا چهار ساعت بیدار شوند و نیاز به شیرخوردن داشته باشند. نوزادان نارس مدت زمان بیشتر و نوزادان مبتلا به کولیک مدت زمان کمتری میخوابند.
8. صحبت کردن با نوزاد
نوزادان علاقهمند به شنیدن به خصوص شنیدن صداهای آشنا مثل صدای مادر و پدر خود هستند. هرچه بیشتر با کودک صحبت کنید، شناخت او از دنیا بیشتر میشود و درک بیشتری پیدا میکند. همچنین این ارتباط دوطرفه در آرامش و حس تعلق و امنیت کودک موثر است. علاوه بر این کودکانی که هم صحبتیهای بیشتری داشته باشندريال، زودتر صحبت کردن را میآموزند و به حرف زدن میافتند.
9. رعایت نکات ایمنی
- مراقب اسباب بازی و وسایلی که در اختیار نوزاد میگذارید باشید. خطر وسایل و قطعات ریز و خفگی برای نوازدان زیاد است. از اسباب بازی هایی که لبههای تیز ندارد و قابل شکستن نیستند استفاده کنید.
- دمای شیرخشک و به طور کلی غذاهایی که در اختیار کودک قرار میدهید را چک کنید تا داغ نباشند.
- کودک را در مکانهایی که مرتفع هستند و امکان افتادن وجود دارد، نگذارید.
10. تب نوزاد
بیشتر پزشکان دمای طبیعی برا بدن نوزاد را زیر 37.8 درجه سانتی گراد میدانند. اگر دمای بدن به 38 درجه و یا بیشتر برسد، تب محسوب میشود و نیاز به پیگیری برای یافتن علت و درمان آن دارد. برای اندازه گیری تب نوزاد از تب سنج استفاده کنید. سنجش دمای بدن با دست اصلا دقیق نیست!
سخن پایانی
پس از ذکر 10 نکته مهم برای مراقبت از نوزاد ممکن است نگهداری از نوزاد امری سخت و استرس آور به نظر بیاید. اما باید گفت که این دوره باوجود سختی هایی که دارد، شیرینیهای خاص و زیبای خود را نیز به همراه دارد. ترس و اضطراب را از خود دور کنید و از حضور کنار فرزند خود لذت ببرید. این دوران بین شما و فرزندتان دیگر تکرار نخواهد شد پس نهایت لذت را از کنار هم بودن ببرید.