مشکل روانی کودک رو چطور تشخیص بدیم – سلامت روان کودک

روحیه و روان کـودکان و نوجوانـان مـدام در حال تغییر هسـتند. آنها سـریع رشـد میکنند و قبـل از اینکه شـما متوجـه شـوید کودک پـر انرژی و همیشـه خندان شـما بـه نوجوانی تبدیل میشـود که تـا ظهـر میخوابد. در زمان رشـد، طبیعی اسـت کـه ما تغییر کنیـم زیرا ما چیزهـای جدیدی
یـاد میگیریـم و بـدن مـا بـا تغییر به شـکل بدن بزرگسـالی مـا در میآیـد. ولی در میـان این همـه تغییراتـی کـه روی میدهـد، از کجـا بدانیم که کـدام تغییـرات طبیعی و نرمال هسـتند

و کـدام نیسـتند؟ در کـدام نقطـه مـا بایـد نگران شـویم که کـج خلقیهـا و یا تغییـرات حالت کـودک مـا چیـزی بیش از »دردهای ناشـی از رشـد و بزرگ شـدن« اسـت. تشـخیص این امر  میتوانـد دشـوار باشـد. حقیقت این اسـت که برای بسـیاری از کـودکان این تغییـرات ناگهانی صرفـا بخشـی از فرایند بزرگ شـدن نیسـت بلکه نشـانههای یـک بیماری روانی اسـت نکته تعجب آور این است که بیماریهای روانی در کودکان و جوانان امری عادی است.

میلیون ها کودک و نوجوان به بیماری روانی دچار هستند. بسیاری از بیماریهای روانی یعنی حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد آنها قبل از سن هجده سالگی خود را نشان میدهند و لذا میتوانند تاثیر زیادی روی فرایند رشد کودک داشته باشند. بیماریهای روانی روی عملکرد کودکان در مدارس و نیز توانایی آنها در برقراری رابطه با سایرکودکان و بزرگساالن تاثیر میگذارد. اگر بیماریهای روانی سریع درمان نشوند میتوانند به حدی در فرایند رشد مخرب باشند که تا آخر عمر زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.

برخی از بیماری های روانی کودکان و نوجوانان که بسیار شایع هستند

اختلال اضطرابـی شـایعترین بیماری های روانی کودکان و نوجوانان است که دیـده میشـود. حـدود ۶ درصـد از کـودکان در دوره ای از زندگـی خـود  ایـن اختلال را تجربـه میکننـد. ایـن بیمـاری میتوانـد کـودکان را به انـدازه ای از  چیزهـا و موقعیتهـای زندگـی هراسـان سـازد کـه در رونـد زندگـی روزانـه آنهـا اختلال ایجـاد کند . اختلال کم توجهی/ بیـش فعالی )ADHD )باعث میشـود کـودکان نتوانند تمرکـز لازم را داشـته باشـند. کودکـی کـه مبتلا بـه این اختلال باشـد نسـبت به  کـودکان دیگـر تندخوتر و ناآرامتر اسـت.
اختلال سـلوک باعث میشـود کودکان نسـبت به سـایر مـردم، حیوانـات و یا ابـزار و وسـایل زندگـی رفتـاری بسـیار تهاجمـی و مخـرب در پیـش بگیرنـد و احتمال اینکه دست به کار هایی نظری فرار از مدرسه یا خانه بزنند زیاد است که نشـان میدهد ایـن قبیـل کـودکان اهمیتـی برای قوانیـن مهم و اساسـی قائل نیسـتند. افسـردگی یـک اختلال خلـق و خویـی اسـت کـه اغلـب در جریان سـالهای نوجوانـی پدیـدار میشـود. افسـردگی میتوانـد روی رویکردها و احساسـات کودک یـا نوجـوان تاثیـر بگـذارد و باعث شـود آنها بـرای مدت بیـش از دو هفتـه در یک دوره زمانـی، بـه صـورت غیرمعمول احسـاس ناراحتـی و یا زودنجـی کنند. روانپریشـی شـرایطی اسـت کـه در آن فـرد ارتباط خـود را با واقعیت از دسـت  میدهـد. ایـن حالـت سـه درصـد کل افراد را تحـت تاثیر قـرار میدهد ولی بیشـتر  در اواخـر نوجوانـی و اوایـل بزرگسـالی خود را نشـان میدهد. این بیمـاری میتواند بـه صـورت تنهـا و یا همـراه با بیماریهـای روانی دیگری کـه در اینجا به آن اشـاره شـد پدیدار شود.

اختلال دو قطبـی

اختلال دو قطبـی یکی از بیماری های روانی کودکان و نوجوانان است کـه میتواند یـک درصد  جوانـان را تحـت تاثیـر قـرار دهـد. این اختلال بیشـتر در سـالهای نوجوانـی دیده میشـود ولـی در مـوارد نـادری در کـودکان کـم سـن و سـالتر هـم بـه چشـم  میخـورد. ایـن اختلال باعـث میشـود حـالت روحـی یـک فـرد بین شـادی زیاد  کـه شـیدایی یـا اشـتیاق مفرط نامیـده میشـود، و ناراحتی بسـیار شـدید یا همان افسـردگی در نوسـان باشد.اختلالهـای تغذیـه ای در میـان کـودکان کـم سـن و سـال کمتـر رواج دارد. ولـی بـا افزایـش سـن و سـال ایـن خطـر افزایش ميابـد. بی اشـتهایی حـدود یک  درصـد زنـان و مـردان جـوان ۱۵ تـا ۲۴ سـاله و پرخوری نیز سـه درصـد جوانان را تحـت تاثیر قـرار میدهد. اختلالهای تغذیه ای شـامل یـک تصور ذهنی است.

آیا کودک من دچار بیماری روانی است

در زمان رشد کودک سخت است که متوجه فرق میان تغییرات طبیعی و نشانه های بیماری روانی در وی شویم. آیا کودک شما:
تغییـرات سـریع در رفتـار خـود داشـته اسـت؟ )بـه عنـوان نمونـه یـک کـودک فعـال بـه یکبـاره سـاکت و گوشـه گیـر میشـود و یـا یـک دانش آمـوز موفـق شـروع بـه گرفتـن نمـرات پاییـن میکند.(بـه یکبـاره احساسـات خـود را تغییـر داده اسـت؟ )مثلا یـک کـودک
ممکـن اسـت نشـانه هایی از قبیـل احسـاس ناراحـت بـودن، نگـران بودن،  گناهـکار بـودن، عصبانـی بـودن و ناامیـد بـودن از خـود بـروز دهد.(

زندگی دچار مشـکل شـده اسـت؟

احترام چندانی برای احساسات و یا داراییهای دیگران قائل نیست؟ دربـاره وزن خـود ابـراز نفرت کـرده و روشهای تغذیه ای خـود را تغییر
داده و به تغذیه ناسـالم روی آورده اسـت؟ شـروع بـه انجـام حرکتهای عجیب و تکـراری کرده که فراتـر از بازی کردن عادی اسـت؟عمدا به خود آسیب زده و یا از خودکشی صحبت کرده است؟

اگر کودک شما یک یا چندین مورد از این موارد را نشان میدهد و این امر روی زندگی روزانه آنها تاثیر گذاشته است بهترین کار این است که با توضیحات دیگر با پزشک خانوادگیتان صحبت کنید. در مرحله بعدی باید به سایر منابع کمک که در مدرسه و یا جامعه وجود دارد متوصل شوید. به یاد داشته باشید که صحبت درباره خودکشی باید جدی گرفته شود.

چه کاری میتوانم برای آن انجام دهم؟

متاسـفانه، تنهـا یـک چهـارم کودکان کـه نیـاز بـه درمانهـای سلامت روان دارنـد از ایـن درمـان بهره منـد میشـوند. ایـن امـر دلايل مختلفـی میتوانـد داشـته باشـد. والدیـن و مراقبیـن احتمـاال احساسـات متناقضـی دربـاره دریافت کمـک برای کودکان خود در زمینـه بیماری روانی
دارنـد. آنهـا ممکـن اسـت دربـاره اینکه بـه دلیل تغییـر در رفتـار کودکان خـود سـرزنش شـوند و یـا دربـاره درمانهایی کـه باید بـه کار گرفته شـوداحسـاس نگرانـی کننـد. بیماریهـای روانـی میتوانـد وحشـت آور باشـد وبسـیاری از مـردم دربـاره اینکـه بقیه دربـاره آنها در صـورت صحبت کردن در ایـن مـورد چـه فکـر خواهنـد کرد نگـران هسـتند. خبر خوب این اسـت  کـه بیماریهـای روانـی بـه طـرز موفقیـت آمیـزی قابـل درمـان هسـتند و درمـان زودهنـگام میتوانـد از خطـرات بیمـاری روانـی روی زندگـی کودک شـما بکاهـد. بهتریـن شـیوه درمانـی بـرای کـودک شـما بـه نیازهـای ویبسـتگی دارد. بـا پزشـک خـود دربـاره گزینه هـای مختلفـی که وجـود داردصحبـت کنید

مشاوره:
درمان رفتاری- ادراکی: به کودکان و نوجوانان کمک میکند الگوهای فکری و رفتاری را که برای سلامت روانی آنها مفید نیست شناسایی کنند.

خانـواده درمانـی: به شـما کمک میکند این مسـئله را بررسـی کنید کـه بـه عنـوان یک خانـواده چـه کار میتوانید بـرای کودک خـود در زمان بیمـاری روانی انجـام دهید و رفتارهـا را مدیریت کنید. درمـان بینفـردی: به افـراد جوان کمـک میکند در تعامل بـا دیگران

احساس راحتی بیشـتری داشته باشند.

مداخلات آموزشـی: میتوانـد بـه کودک شـما کمـک کنـد و به وی نحـوه مدیریـت زمـان را در کالس درس نشـان دهد. دارو درمانـی: انواع مختلفی از داروهـا وجود دارد که برای کودکان تجویز میشـود از جملـه داروهایـی کـه بـرای اختلاالت خلـق وخویـی، اضطراب، روانپریشـی و اختالالت کمتوجهی/ بیش فعالی اسـتفاده میشـود. اگر شـما  بـا اینکه کودکتـان دارو مصرف کند احسـاس راحتی ندارید، ایـن نگرانی رابـا پزشـکتان مطـرح کنید.

آنهـا میتوانند توضیـح دهند که کـدام داروها در صـورت لزوم، برای کودک شـما مناسـب اسـت و با شـما در مـورد مزایا و ریسـک هـای آنها صحبت خواهنـد کرد. بـرای جوانـان دارودرمانی معموال  اولین روش درمانی پیشـنهاد شـده نیسـت. اگر دارو پیشـنهاد شـود، معموال در کنـار سـایر روشهـا و حمایتها بـه کار میروند